Ongevallen op arbeidsweg stijgen sterk door zachte mobiliteit

Nieuwe cijfers van Ethias tonen dat bijna één op vier arbeidsongevallen vandaag plaatsvindt op weg van en naar het werk. De stijgende populariteit van fietsen en stappen als vervoermiddel vertaalt zich in een groeiend risico op ongevallen. De verzekeraar analyseerde meer dan 7.500 schadedossiers uit 2024 en brengt zo een scherp beeld van deze evolutie.

Zachte mobiliteit als risicofactor

Uit de Ethias-analyse blijkt dat 43% van de ongevallen op de arbeidsweg betrekking had op tweewielers, waaronder ook elektrische fietsen. Deze cijfers benadrukken niet enkel de toename van zachte mobiliteit, maar ook de bijkomende risico’s.

De gevolgen zijn aanzienlijk:

• 41% van het absenteïsme is gelinkt aan ongevallen tijdens het woon-werkverkeer;
• deze incidenten vertegenwoordigen 26% van het totale absenteïsme waarvoor Ethias tussenkomt;
• de gemiddelde duur van werkonbekwaamheid bij arbeidswegongevallen ligt 17% hoger dan bij ongevallen op de werkvloer zelf.

Opvallend is dat 4% van de slachtoffers zes maanden na het ongeval nog steeds arbeidsongeschikt is, goed voor 27% van het langdurig absenteïsme.

Welke vervoermiddelen zijn het meest betrokken?

De meeste ongevallen op de arbeidsweg zijn verbonden met drie types verplaatsingen:

• auto’s met verbrandingsmotor;
• (elektrische) fietsen;
• verplaatsingen te voet.

Daarnaast stijgt ook het aantal ongevallen met bromfietsen, elektrische steps en speedpedelecs, wat om gerichte preventiemaatregelen vraagt.

Letsels en impact op absenteïsme

Ethias onderzocht het type letsels en de link met het vervoermiddel:

• 27% van de ongevallen leidt tot letsels aan de onderste ledematen, voornamelijk bij zachte mobiliteit en voetgangers;
• 16% betreft verwondingen aan de bovenste ledematen, vaak bij gebruik van mobiliteitstoestellen;
• 9% heeft betrekking op nek, rug of wervelkolom, vooral bij autoverplaatsingen;
• 6% van de gevallen zijn hoofdletsels, waarvan bijna de helft bij zachte mobiliteit voorkomt.

Ethias benadrukt het belang van helmdracht bij kwetsbare verplaatsingsmodi.

Regionale verschillen in ongevallen

De analyse toont duidelijke regionale verschillen:

• 53% van de ongevallen vond plaats in Vlaanderen, waar het fietsgebruik hoger ligt;
• 30% in Wallonië;
• 17% in Brussel.

In Vlaanderen veroorzaken (elektrische) fietsen zes keer meer ongevallen dan in Wallonië, terwijl in Wallonië en Brussel voetgangers vaker betrokken zijn.

Preventie als strategische hefboom

Ethias zet actief in op preventie om het risico op arbeidswegrongevallen te beperken. De aanpak combineert data-analyse met concrete acties:

• opleidingen in veilig gebruik van fietsen en speedpedelecs;
• sensibiliseringscampagnes over zichtbaarheid, helmdracht en verkeersregels;
• praktische hulpmiddelen voor hr-teams;
• mobiliteitsdiagnoses op maat.

Steve Berger, head of Prevention bij Ethias, benadrukt: "Preventie is niet enkel een wettelijke verplichting, maar een gedeelde verantwoordelijkheid én een strategische hefboom. Door risico’s tijdig te detecteren en aan te pakken, beschermen we niet alleen werknemers, maar ook de continuïteit van ondernemingen."

Ethias roept werkgevers op om de veiligheid van woon-werkverkeer structureel te integreren in hun preventiebeleid. Zo kan het aantal ongevallen dalen en hun impact beperkt worden.